GÜNÜMÜZ DÜNYASINDA SAHTE DELİL ÜRETİMİ:

TEKNOLOJİK GELİŞMELERİN HUKUKİ, ETİK VE GÜVENLİK BOYUTLARI

Özet
Bu makale, teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte artan sahte delil üretimi sorununu incelemektedir. Dijital düzlemde gerçekliğe son derece yakın görsel, işitsel ve yazılı belgelerin üretilebilmesi, adalet sistemlerinin doğruluğunu tehdit eder hale gelmiştir. Makalede, sahte delil üretim yöntemleri, bu durumun hukuki ve etik etkileri, toplumsal yansımaları ile birlikte tespit ve önleme yöntemleri ele alınmıştır.

1. Giriş
Delil, hukuki yargılamalarda gerçeğin ortaya çıkarılmasını sağlayan temel unsurlardandır. Ancak dijital teknolojilerin gelişmesiyle birlikte, delil üretiminde gerçeklik ile sahtelik arasındaki sınır giderek bulanıklaşmıştır. Bu durum, yargı süreçlerini etkileyebilecek ölçekte yeni tehlikeler doğurmaktadır.

2. Sahte Delil Türleri ve Üretim Yöntemleri

2.1. Görsel ve İşitsel Manipülasyonlar

Deepfake teknolojisi ile sahte video ve ses kayıtları üretimi[1]
Fotoğraflar üzerinde dijital oynama (Photoshop)
Yapay zeka ile ses taklidi (voice cloning)

2.2. Dijital Belge Sahteciliği

PDF ve Word belgelerinin içerik ve meta verilerinin değiştirilmesi
Zaman damgalarının tahrifi
Sahte e-posta oluşturma ve özelleştirilmiş kimlik bilgileri

2.3. Sistemsel Sahtecilik

Yazılım loglarının manipüle edilmesi
IP sahteciliği ile siber iz bırakma
Zararlı yazılımlar ile suni sistem aktiviteleri yaratma

Vaka Örneği: Galizia Cinayeti ve Sahte Dijital Deliller
2017 yılında Malta’da gazeteci Daphne Caruana Galizia’nın öldürülmesinin ardından yürütülen soruşturma sürecinde, sanıklardan birine ait dijital delillerin manipüle edildiği iddia edilmiştir. Söz konusu verilerin sonradan yüklendiği, tarih bilgileriyle oynandığı ortaya çıkmıştır. Bu durum yargılamada ciddi şüphe uyandırmış ve davanın seyrini etkilemiştir.[4]

3. Hukuki Boyut

3.1. Türk Ceza Kanunu’nda Sahte Delil Üretimi

Resmî belgede sahtecilik suçu (TCK m. 204)
Adli yargıyı yanıltma suçu (TCK m. 270 vd.)
Bilişim suçları kapsamında değerlendirme

3.2. Uluslararası Hukukta Yaklaşım

Avrupa Birliği dijital delil standartları[2]
ABD Federal Kuralları’nda dijital delillerin kabul edilebilirliği[3]

Dipnot: ABD yargı sisteminde dijital delillerin kabul edilebilirliği, delilin orijinalliğini kanıtlayacak teknik sertifikasyonlara ve zincirleme delil ilkesine sıkı şekilde bağlıdır. Federal Rules of Evidence 902(14), bu konuda kritik bir düzenleme içermektedir.

4. Etik ve Toplumsal Sonuçlar

Masum kişilerin haksız yere yargılanması
Kamuoyunun bilgi kirliliğiyle yönlendirilmesi
Adalete olan güvenin zedelenmesi

5. Tespit ve Önleme Yöntemleri

Dijital imza, hash algoritmaları, zaman damgası gibi teknik koruma yöntemleri
Yapay zeka tabanlı sahte delil tespit sistemleri
Adli bilişim uzmanlığının yargı süreçlerine entegre edilmesi

6. Sonuç ve Öneriler
Teknolojinin sağladığı imkânlar, adalet sistemlerini tehdit edecek boyutta suistimal edilebilmektedir. Bu nedenle sahte delil üretimiyle mücadelede sadece teknik önlemler değil, hukuki yaptırımların artırılması, etik ilkelerin güçlendirilmesi ve kamu farkındalığının artırılması gereklidir.

Kaynakça
[1] Chesney, Robert, and Danielle Citron. “Deepfakes and the New Disinformation War: The Coming Age of Post-Truth Geopolitics.” Foreign Affairs 98, no. 1 (2019): 147-155.
[2] European Commission. “Proposal for a Regulation on European Production and Preservation Orders for electronic evidence in criminal matters.” COM(2018) 225 final. Brussels, 2018.
[3] U.S. Federal Rules of Evidence, Rule 902(14) – Certified Data Copied from an Electronic Device, Storage Medium, or File.
[4] Borg, Jacob. “Suspect’s phone data ‘tampered with’ in Caruana Galizia case.” Times of Malta, July 9, 2021.

Post Views: 123